Składniki perfum i ich działanie

Doskonałej jakości perfumy to trójfazowa piramida wyjątkowych nut i akordów zapachowych. Poszczególne składniki zapachów uwalniają się stopniowo, intensywnie przyciągając uwagę w fazie głowy, urzekając subtelnością wielogodzinnej fazy serca oraz satysfakcjonując stabilnością i głębią perfumeryjnej bazy.

Współcześni perfumiarze korzystają z około 3 tysięcy składników, z których komponują swoje małe dzieła sztuki. Perfumy to oryginalne aranżacje złożone najczęściej z kilkudziesięciu nut. Jakie składniki budują Twoje perfumy? Jak działają poszczególne komponenty? Rozkładamy perfumy na czynniki pierwsze, sprawdzamy ich działanie i wyjaśniamy, jak po kolei rozwija się zapach na Twojej skórze! 

Trójfazowa piramida zapachowa – poznaj składniki perfum 

Autorem koncepcji piramidy zapachowej jest wybitny francuski perfumiarz Jean Carles (1892–1966). Trzy fazy: głowa, serce i baza, nazywane również tonacjami (górną, środkową i niską) lub warstwami (górną, środkową i dolną) dostarczają nam najistotniejszych informacji o składzie perfum oraz jego aranżacji i sile. 

• Głowa perfum jest odpowiedzialna za… pierwsze wrażenie. To tzw. górna lub wierzchnia warstwa perfum, która ma przyciągnąć Twoją uwagę swoją intensywnością i zachwycić świeżością cytrusowych, zielonych i wodnych tonów. Nuty zapachowe górnej warstwy szybko odparowują (najczęściej nie czujesz ich już po około 15 minutach) i robią miejsce dla kolejnych faz.
• Serce perfum to tzw. nuty środkowe, które pojawiają się w ciągu około 15 minut po rozpyleniu zapachu i stanowią o charakterze perfum. Nuty serca uwalniają się powoli, razem z tonami bazy. W sercu najczęściej dominują składniki kwiatowe, owocowe, ziołowe i korzenne.
• Baza perfum jest odpowiedzialna za ich głębię i wytrzymałość. Jej zapach utrzymuje się na skórze przez minimum kilka godzin. Baza zawiera zazwyczaj drzewne, piżmowe i żywiczne składniki, ale również ekskluzywne, odzwierzęce i roślinne składniki zapachowe.

Główne składniki perfum i ich zadania

Składniki do produkcji perfum powinny być przede wszystkim surowcami najwyższej jakości, w 100% bezpiecznymi dla skóry i otoczenia. Naturalne składniki perfum to olejki eteryczne, pozyskiwane ze specjalnie wyselekcjonowanych roślin – szczegółowo przebadanych, posiadających odpowiednie parametry fizykochemiczne i pochodzących z pewnych źródeł.

Syntetyczne składniki perfum mogą stanowić zamienniki naturalnych ekstraktów (np. tych najdroższych), ale również stanowić komponent podnoszący trwałość perfum czy gwarantujący optymalna stabilność zapachu. Każda nuta zapachowa w kompozycji jest równie ważna w kontekście oddziaływania zapachu perfum na nasze zmysły. 

Naturalne składniki perfum

Naturalne składniki perfum to przede wszystkim olejki eteryczne pozyskiwane w procesach destylacji lub ekstrakcji z wybranych komponentów roślinnych. Najwyższej jakości składniki roślinne perfum wytwarzane są różnych części roślin (korzeni, kłączy, ziela, liści, kwiatów i owoców), pochodzących ze sprawdzonych, ekologicznych upraw, zawsze zgodnie z normą ISO-PN-86497.

Ich zadaniem jest robienie pierwszego, intensywnego wrażenia oraz odświeżenia. Inną kategorią naturalnych składników perfum są surowce odzwierzęce, takie jak ambra, cybet, kastoreum i piżmo. Ich działanie polega na budowaniu i wzmacnianiu zapachu, podbijaniu zapachów komponentów roślinnych, a także zapobieganiu zbyt szybkiemu wietrzeniu i ulatnianiu się składników. 

Składniki roślinne perfum to bardzo szeroka gama surowców. Do produkcji perfum wykorzystuje się ekstrakty m.in. z: bergamotki, drzewa sandałowego, liści fiołków, galbanium, geranium, irysów, jaśminu, kardamonu, lawendy, mchu dębowego, mimozy i mirry, paczuli, pieprzu, róży, wanilii… Lista roślinnych składników perfum jest naprawdę długa!

Składniki odzwierzęce perfum: 

• ambra – substancja będąca wydzieliną z przewodu pokarmowego kaszalota; świeża ambra ma mało atrakcyjny (w kontekście perfum) zapach ryby, ale ambra suszona, stosowana do produkcji kompozycji zapachowych, nadaje perfumom ciepły i zmysłowy zapach, pełniąc równocześnie role utrwalacza zapachu
• cybet – substancja będąca wydzieliną gruczołów cyweta (cętkowany kot z Etiopii), charakteryzuje się ciężkim i zmysłowym zapachem oraz utrwala zapachy
• kastoreum – substancja produkowana przez bobry i wykorzystywana przez nie do natłuszczania futra, wyróżnia się ciepłą i zmysłową wonią, stosowana jest również jako utrwalacz zapachów
• piżmo – wydzielina z gruczołów piżmowców syberyjskich (dawniej nazywanych jeleniami piżmowymi), piżmo ma zmysłowy, nieco dziki zapach, który dodaje kompozycjom zapachowym silnego charakteru oraz efektywnie je utrwala.

Syntetyczne składniki perfum

Składniki syntetyczne do perfum to substancje bezpieczne, tworzone w nowoczesnych laboratoriach, zgodnie z wszelkimi normami i przepisami oraz wytycznymi IFRA (International Fragrance Association). To Międzynarodowe Stowarzyszenie Zapachów regulujące wszelkie kwestie związane z procesami tworzenia kompozycji zapachowych w taki sposób,  aby te były całkowicie bezpieczne. 

Syntetyczne składniki perfum pozwalają oferować wybrane perfumy w nieco niższych cenach, co zdecydowanie zwiększa ich dostępność. Ale to nie wszystko! Syntetyczne składniki w perfumach to również sposób na cieszenie się pożądanymi zapachami bez konieczności pozyskiwania substancji od zwierząt, m.in zagrożonych piżmowców. Nowoczesne składniki chemiczne perfum będące syntetykami najdroższych surowców naturalnych bardzo dobrze je odwzorowują, dzięki czemu perfumy nie tracą swojej jakości i intensywności. 

Perfumy – składniki budujące zapachy w oparciu o piramidę

Każdy flakon perfum to dzieło sztuki i efekt wieloetapowego projektowania zapachów. Najpiękniejsze produkty w tej kategorii tworzą doświadczeni i odważni perfumiarze, dysponujący rozległą wiedzą na temat zapachów oraz… doskonałymi nosami. Jak może być skomponowany zapach? Jakie składniki perfum wzajemnie do siebie pasują, uzupełniając się i podbijając swoją moc. 

W głowie perfum przeważają energetyczne zapachy i cytrusowe nuty, m.in. cytryny, pomarańczy, mandarynki oraz bergamotki i świeżej zieleni, łączone z nutami ziołowymi, herbacianymi i kwiatowymi. Serca perfum najczęściej wypełnione są kwiatami, m.in. jaśminem, różą, lawendą, magnolią, orchideą, piwonią czy tuberozą. Tutaj również pojawiają się nuty owocowe, ziołowe i korzenne, np. imbir, kardamon i pieprz. Baza perfum to solidne zapachy piżma, paczuli, bursztynu lub cedru, a także mchu dębowego czy drzewa sandałowego. Coraz częściej w bazie perfum pojawiają się smaczne akordy czekolady, orzechów, kawy i karmelu.

Składniki perfum damskich i męskich przykładowe kompozycje

Producenci perfum dzielą swoje produkty na damskie i męskie oraz produkty typu unisex. Jednak to każdy z nas ostatecznie decyduje o tym, który zapach jest tym najlepszym. Przykładowe składniki perfum damskich? To kompozycja stworzona z bergamotki i gruszki (głowa), jaśminu indyjskiego i róży tureckiej (serce) oraz piżma i wanilii (baza). Składniki męskich perfum to na przykład: bergamotka, cytryna, mandarynka i kwiat pomarańczy (głowa), jaśmin, heliotrop, cynamon i kardamon (serce) oraz paczula, drzewo sandałowe i wanilia (baza). 

Podsumowanie

Składniki perfum to najwyższej jakości surowce naturalne (roślinne i odzwierzęce) oraz surowce syntetyczne, skomponowane przez doświadczonych perfumiarzy, najczęściej w oparciu o trójfazową piramidę.

Każdy składnik perfum i każda faza (głowa, serce, baza) mają swoje zadanie: urzekać świeżością i intensywnością, zachwycać zdecydowanym charakterem oraz satysfakcjonować trwałością zapachu. Składniki do produkcji perfum powinny pochodzić ze sprawdzonych, certyfikowanych źródeł i być pozyskiwane w sposób zgodny z przepisami i normami.